Ψυχοθεραπεία
Η ψυχοθεραπεία είναι γνωστή στον γενικό πληθυσμό ως το αποτέλεσμα που πηγάζει μέσα από συζήτηση και βοηθάει το άτομο να βρει λύση στο πρόβλημα που το απασχολεί. Η λέξη ψυχοθεραπεία κυριολεκτικά εννοεί θεραπεία ψυχής. Με τον ορισμό αυτόν μπορούμε να υποθέσουμε ότι όλοι οι μέθοδοι που επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά και ανακουφίζουν τον ψυχικό πόνο είναι σε κάποιο βαθμό ψυχοθεραπεία. Οι ψυχολόγοι προτιμούν να χρησιμοποιούν τον όρο ψυχοθεραπεία εάν ο τρόπος που έχει πραγματοποιηθεί είναι με ψυχολογικές μεθόδους, όπως με θεραπευτική σχέση και όχι με φαρμακευτική αγωγή ή άλλη σωματική παρέμβαση. Με απλά λόγια, η ψυχοθεραπεία στοχεύει να ανακουφίσει τον θεραπευόμενο από τα αρνητικά του συναισθήματα μέσω συζήτησης και όχι μέσω φαρμάκων ή άλλων μεθόδων. Ο Αμερικανικός Ψυχιατρικός Σύλλογος (American Psychiatric Association) έχει ανακοινώσει ότι πολλά από τα προβλήματα των ασθενών τους θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν μόνο με ψυχοθεραπεία και ότι στα άτομα που η φαρμακευτική αγωγή κρίνεται απαραίτητη η ψυχοθεραπεία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Αφού λοιπόν η θεραπεία γίνεται μέσω συζήτησης, γιατί κάποιος πρέπει να επισκεφτεί τον ψυχοθεραπευτή και όχι τον φίλο του ή κάποιον συγγενή που μπορεί να συζητήσει και να βρει λύση στο πρόβλημα που τον απασχολεί;
Θα υπεραπλουστεύαμε τον όρο ψυχοθεραπεία, αν λέγαμε ότι πρόκειται μόνο περί συζήτησης με στόχο την κατανόηση του προβλήματος. Για να επέλθει θεραπευτική αλλαγή, η πορεία της θεραπείας θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει καινούργια σημαντική συναισθηματική εμπειρία. Σε ένα ασφαλές περιβάλλον ο θεραπευόμενος θα πρέπει να αναβιώσει συναισθήματα που στο παρελθόν αισθανόταν ανήμπορος να αντιμετωπίσει. Μια θεμελιώδης υπόθεση που όλοι οι ψυχοθεραπευτές συμφωνούν είναι ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά μπορεί να αλλάξει.
Η ικανότητα του ατόμου να ανταπεξέλθει με τρόπο προσαρμοστικό ή όχι, απορρέει από όσα έχει μάθει νωρίς στη ζωή του μέσω αλληλεπιδράσεων με άλλους ανθρώπους. Μαθαίνει συναισθήματα, συμπεριφορές, αξίες, συνήθειες, επιδεξιότητες, ικανότητες που στο σύνολο τους συνθέτουν τη προσωπικότητα του. Από παιδί καλείται να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις και να βρει ικανοποιητική λύση στο πρόβλημα που το απασχολεί. Στην μετέπειτα ζωή του μπορεί η συμπεριφορά που το ανακούφιζε από τον ψυχικό πόνο όχι μόνο να μην λειτουργεί προς όφελος του, αλλά και να μπλοκάρει καινούργιους τρόπους μάθησης και συμπεριφοράς.
Με τη ψυχοθεραπεία το άτομο μπορεί να μάθει νέους λειτουργικότερους τρόπους στην αντιμετώπιση αγχωτικών και επώδυνων καταστάσεων. Αντί να στοχεύσει μόνο στην επίλυση ενός συγκεκριμένου προβλήματος όπως θα έκανε η συμβουλευτική, η ψυχοθεραπεία στοχεύει στην αυτογνωσία του ατόμου και επεξεργάζεται τα κίνητρα και τα αίτια που του δημιουργούν τις δυσλειτουργίες. Για παράδειγμα, ένα παιδί γίνεται επιθετικό για να αντιμετωπίσει επιθετική συμπεριφορά από το περιβάλλον του και να απαλλαγεί από σωματικό ή ψυχικό πόνο. Εάν ως ενήλικας εξακολουθεί να αμύνεται με τον ίδιο επιθετικό τρόπο, η συμπεριφορά αυτή είναι δυσλειτουργική για τον ίδιο και τον κοινωνικό του περίγυρο. Μη γνωρίζοντας πώς να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, αισθάνεται ανικανοποίητος με τον εαυτό του και απορριπτέος από τους άλλους. Επώδυνα συναισθήματα όπως αγωνία, ενοχή, κατάθλιψη και άλλα, τον κάνουν να αισθάνεται ανεπαρκής και αδύναμος. Αντί να είναι κυρίαρχος της ζωής του, γίνεται θύμα των καταστάσεων και των συναισθημάτων του.
Είναι φορές, που το άτομο δεν ξέρει και δεν μπορεί να δικαιολογήσει το πώς αισθάνεται ή για το τρόπο που συμπεριφέρεται. Συχνά ακούμε κάποιον να λέει: ξέρω ότι δεν πρέπει να αισθάνομαι έτσι αλλά δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά. Συγκρούσεις και γνωσιακά σχήματα που βρίσκονται ριζωμένα στο ασυνείδητο, ευθύνονται για την εμμονή του να παραμένει εγκλωβισμένος σε μια διαταραγμένη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, ένα παιδί που έμαθε να αποτραβιέται από δύσκολες ή επώδυνες καταστάσεις, όταν ενηλικιωθεί εξακολουθεί να αποτραβιέται από οποιαδήποτε κατάσταση του προκαλεί συναισθηματικό άγχος. Η τάση φυγής που κάποτε τον προστάτευε τώρα αποτελεί εμπόδιο και τον αποτρέπει να επενδύσει σε ουσιαστικές σχέσεις.
Σκοπός της ψυχοθεραπείας είναι να εξασφαλίσει τις συνθήκες που θα βοηθήσουν το άτομο να ανακουφιστεί και συγχρόνως να αναζητήσει, να αναγνωρίσει, να μάθει και να αναπτύξει τις δυνατότητες του προς την αυτογνωσία την αυτονομία και τον αυτοέλεγχο.
Γιατί να κάνω ψυχοθεραπεία;
Συνήθως όταν το άτομο αποφασίσει να πάει στον ψυχοθεραπευτή, είναι για να ανακουφιστεί από κάποιο ψυχικό πόνο. Μπορεί να βασανίζεται από συναισθήματα άγχους ή κατάθλιψης. Επίσης, μπορεί να έχει φοβίες που καθιστούν δυσλειτουργική την καθημερινότητα του. Μπορεί, παρόλη την νοητική του ικανότητα να έχει δυσκολία να συγκεντρωθεί σε διάβασμα ή μελέτη. Να έχει προβλήματα γάμου ή οικογένειας ή να αισθάνεται ότι δεν έχει την δυνατότητα να αναπτύξει εποικοδομητικές σχέσεις αγάπης. Ίσως να μην μπορεί να συγκεντρωθεί στην δουλειά του. Να έχει ψυχοσωματικά προβλήματα που δεν έχουν οργανική αιτία, για παράδειγμα, σεξουαλική ανικανότητα, γαστρεντερικές ενοχλήσεις, πονοκεφάλους, νευροδερματίτιδα, αφωνία και τραύλισμα. Να έχει διατροφικές διαταραχές. Να είναι χρήστης διαφόρων ουσιών ή αλκοόλ και να γίνεται αυτοκαταστροφικός και καταστροφικός για τους άλλους. Να έχει αυτοκτονικές ιδέες. Να χάνει τον έλεγχο του και να γίνεται επιθετικός λεκτικά ή σωματικά. Να αισθάνεται αδύναμος να αποδεχτεί την απώλεια αγαπημένου του προσώπου. Να μην μπορεί να βρει καμία ικανοποίηση στην ύπαρξη του. Και τέλος, μπορεί απλά και μόνο να θέλει να καλλιεργήσει και να βελτιώσει την προσωπική του ωρίμανση για δημιουργικότερο και πληρέστερο τρόπο ζωής.
Στόχοι της ψυχοθεραπείας
Κάποιοι από τους στόχους της ψυχοθεραπείας είναι: να μάθει ο θεραπευόμενος τις σκέψεις και τα συναισθήματα του σε ένα βαθύτερο επίπεδο, να αναγνωρίσει και να αποδεχτεί την εσωτερική του δύναμη. Να αρνηθεί να παίξει τον ρόλο του αδύνατου και να χρησιμοποιήσει αυτή τη δύναμη για να αλλάξει τον τρόπο της ζωής του. Να ξεκαθαρίσει τις δικές του αξίες, να έχει καθαρότερη προοπτική στα προβλήματα του και να δώσει απαντήσεις στις εσωτερικές του συγκρούσεις. Να τολμήσει να διερευνήσει τα προβλήματα του, να αντέξει την προσωρινή ανασφάλεια που μπορεί να του δημιουργήσει αυτή η διερεύνηση και να ανοίξει καινούργιες πόρτες που θα τον βοηθήσουν προς την ωρίμανση για λειτουργικότερο και πληρέστερο τρόπο ζωής. Να αποφεύγει να κατηγορεί το περιβάλλον του για την κατάσταση του και να αναγνωρίσει ότι ως ενήλικας είναι υπεύθυνος για τη συμπεριφορά και τις πράξεις του. Να ολοκληρωθεί σαν άτομο αφού πρώτα έχει έρθει αντιμέτωπος, έχει αναγνωρίσει, έχει επεξεργαστεί και έχει αποδεχτεί κομμάτια του εαυτού του υποτιμημένα και μη αποδεκτά που είχε αποκόψει λόγω ντροπής ή άλλων αρνητικών συναισθημάτων. Να μάθει ότι έχει και άλλες επιλογές. Να εμπιστευτεί τον εαυτό του, να πραγματοποιήσει αυτό που έχει επιλέξει και να αναλάβει τις συνέπειες των επιλογών του.
Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία
Από πολύ νωρίς έγινε κατανοητό στους θεραπευτές ότι ήταν δύσκολο να θεραπεύσουν το παιδί που είχε κάποιο πρόβλημα χωρίς την συμμετοχή της οικογένειας. Συνήθως, η δυσλειτουργία βρίσκεται στην οικογένεια και το πρόβλημα του παιδιού είναι το σύμπτωμα κάποιου ενδοοικογενειακού προβλήματος.
Η επικοινωνία παίζει σημαντικό ρόλο στην οικογένεια και ένας από τους στόχους της θεραπείας είναι να βελτιωθεί ο τρόπος που τα μέλη επικοινωνούν μεταξύ τους. Κάποιοι βασικοί κανόνες στην θεραπευτική συνάντηση είναι ότι όλοι επικοινωνούν ως αυτόνομα άτομα, όλοι λαμβάνουν μέρος στην συζήτηση και οι απόψεις τους ακούγονται με σεβασμό. Ο θεραπευτής εξασφαλίζει ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον ώστε τα μέλη της οικογένειας να μπορούν να εκφράσουν να επεξεργαστούν και να αντιμετωπίσουν επώδυνα συναισθήματα και εμπειρίες.
Σημαντικό ρόλο στην ισορροπία της οικογένειας έχουν οι κανόνες στους οποίους τα μέλη πρέπει να υπακούν. Κάποιοι κανόνες αντιπροσωπεύουν τις κοινωνικές αξίες που συμμερίζονται οι οικογένειες, όπως για παράδειγμα, τα κορίτσια να βοηθούν στις δουλειές του σπιτιού ενώ τα αγόρια να μην ασχολούνται με το σπίτι. Κάποιοι άλλοι κανόνες αντιπροσωπεύουν το σύστημα των αξιών των γονέων της συγκεκριμένης οικογένειας. Για παράδειγμα, μην ενοχλείς τον μπαμπά, ότι πρόβλημα έχεις να το λες στην μαμά. Αυτός ο κανόνας μπορεί να ίσχυε στις προηγούμενες γενιές όταν η κοινωνική δομή και οι ρόλοι των γονέων ήταν διαφορετικοί. Πολλοί από αυτούς τους κανόνες δεν είναι ξεκάθαροι και δεν μπορούν να ερμηνευτούν ή να εφαρμοστούν με συνέπεια στη σημερινή γενιά.
Ο θεραπευτής βοηθάει την οικογένεια να συζητήσει και να αναπροσαρμόσει οικογενειακούς δυσλειτουργικούς κανόνες. Ένα πρόβλημα που συνεχώς έρχεται στην επιφάνεια είναι η εφαρμογή των κανόνων που αφορούν την ηλικία. Για παράδειγμα, ένα παιδί που το Σαββατόβραδο πρέπει να επιστρέψει στο σπίτι μέχρι τις έξι το απόγευμα μπορεί λογικά να εφαρμοστεί σε ένα δωδεκάχρονο, αλλά σε καμία περίπτωση σε ένα δεκαοχτάχρονο. Η οικογενειακή θεραπεία ενδείκνυται σε περιπτώσεις όπου η οικογενειακή κρίση επηρεάζει όλα τα μέλη της οικογένειας όπως η ασυμφωνία σε θέματα γάμου και στο μεγάλωμα των παιδιών, οι οικογενειακές συγκρούσεις που αφορούν συστήματα αξιών και το χάσμα γενεών, ένας θάνατος οικογενειακού μέλους, η μετακίνηση μιας οικογένειας σε άλλη πόλη ή χώρα, και η απώλεια εργασίας που επηρεάζει την ισορροπία της οικογένειας. Στην οικογενειακή συνεδρία, μπορούν να συμμετέχουν και άτομα που εμπλέκονται άμεσα στην οικογένεια, όπως: γιαγιά, παππούς, ένας συγγενής, ένας φίλος, και άλλα σημαντικά άτομα στην οικογένεια.
Θα υπεραπλουστεύαμε τον όρο ψυχοθεραπεία, αν λέγαμε ότι πρόκειται μόνο περί συζήτησης με στόχο την κατανόηση του προβλήματος. Για να επέλθει θεραπευτική αλλαγή, η πορεία της θεραπείας θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει καινούργια σημαντική συναισθηματική εμπειρία. Σε ένα ασφαλές περιβάλλον ο θεραπευόμενος θα πρέπει να αναβιώσει συναισθήματα που στο παρελθόν αισθανόταν ανήμπορος να αντιμετωπίσει. Μια θεμελιώδης υπόθεση που όλοι οι ψυχοθεραπευτές συμφωνούν είναι ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά μπορεί να αλλάξει.
Η ικανότητα του ατόμου να ανταπεξέλθει με τρόπο προσαρμοστικό ή όχι, απορρέει από όσα έχει μάθει νωρίς στη ζωή του μέσω αλληλεπιδράσεων με άλλους ανθρώπους. Μαθαίνει συναισθήματα, συμπεριφορές, αξίες, συνήθειες, επιδεξιότητες, ικανότητες που στο σύνολο τους συνθέτουν τη προσωπικότητα του. Από παιδί καλείται να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις και να βρει ικανοποιητική λύση στο πρόβλημα που το απασχολεί. Στην μετέπειτα ζωή του μπορεί η συμπεριφορά που το ανακούφιζε από τον ψυχικό πόνο όχι μόνο να μην λειτουργεί προς όφελος του, αλλά και να μπλοκάρει καινούργιους τρόπους μάθησης και συμπεριφοράς.
Με τη ψυχοθεραπεία το άτομο μπορεί να μάθει νέους λειτουργικότερους τρόπους στην αντιμετώπιση αγχωτικών και επώδυνων καταστάσεων. Αντί να στοχεύσει μόνο στην επίλυση ενός συγκεκριμένου προβλήματος όπως θα έκανε η συμβουλευτική, η ψυχοθεραπεία στοχεύει στην αυτογνωσία του ατόμου και επεξεργάζεται τα κίνητρα και τα αίτια που του δημιουργούν τις δυσλειτουργίες. Για παράδειγμα, ένα παιδί γίνεται επιθετικό για να αντιμετωπίσει επιθετική συμπεριφορά από το περιβάλλον του και να απαλλαγεί από σωματικό ή ψυχικό πόνο. Εάν ως ενήλικας εξακολουθεί να αμύνεται με τον ίδιο επιθετικό τρόπο, η συμπεριφορά αυτή είναι δυσλειτουργική για τον ίδιο και τον κοινωνικό του περίγυρο. Μη γνωρίζοντας πώς να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, αισθάνεται ανικανοποίητος με τον εαυτό του και απορριπτέος από τους άλλους. Επώδυνα συναισθήματα όπως αγωνία, ενοχή, κατάθλιψη και άλλα, τον κάνουν να αισθάνεται ανεπαρκής και αδύναμος. Αντί να είναι κυρίαρχος της ζωής του, γίνεται θύμα των καταστάσεων και των συναισθημάτων του.
Είναι φορές, που το άτομο δεν ξέρει και δεν μπορεί να δικαιολογήσει το πώς αισθάνεται ή για το τρόπο που συμπεριφέρεται. Συχνά ακούμε κάποιον να λέει: ξέρω ότι δεν πρέπει να αισθάνομαι έτσι αλλά δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά. Συγκρούσεις και γνωσιακά σχήματα που βρίσκονται ριζωμένα στο ασυνείδητο, ευθύνονται για την εμμονή του να παραμένει εγκλωβισμένος σε μια διαταραγμένη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, ένα παιδί που έμαθε να αποτραβιέται από δύσκολες ή επώδυνες καταστάσεις, όταν ενηλικιωθεί εξακολουθεί να αποτραβιέται από οποιαδήποτε κατάσταση του προκαλεί συναισθηματικό άγχος. Η τάση φυγής που κάποτε τον προστάτευε τώρα αποτελεί εμπόδιο και τον αποτρέπει να επενδύσει σε ουσιαστικές σχέσεις.
Σκοπός της ψυχοθεραπείας είναι να εξασφαλίσει τις συνθήκες που θα βοηθήσουν το άτομο να ανακουφιστεί και συγχρόνως να αναζητήσει, να αναγνωρίσει, να μάθει και να αναπτύξει τις δυνατότητες του προς την αυτογνωσία την αυτονομία και τον αυτοέλεγχο.
Γιατί να κάνω ψυχοθεραπεία;
Συνήθως όταν το άτομο αποφασίσει να πάει στον ψυχοθεραπευτή, είναι για να ανακουφιστεί από κάποιο ψυχικό πόνο. Μπορεί να βασανίζεται από συναισθήματα άγχους ή κατάθλιψης. Επίσης, μπορεί να έχει φοβίες που καθιστούν δυσλειτουργική την καθημερινότητα του. Μπορεί, παρόλη την νοητική του ικανότητα να έχει δυσκολία να συγκεντρωθεί σε διάβασμα ή μελέτη. Να έχει προβλήματα γάμου ή οικογένειας ή να αισθάνεται ότι δεν έχει την δυνατότητα να αναπτύξει εποικοδομητικές σχέσεις αγάπης. Ίσως να μην μπορεί να συγκεντρωθεί στην δουλειά του. Να έχει ψυχοσωματικά προβλήματα που δεν έχουν οργανική αιτία, για παράδειγμα, σεξουαλική ανικανότητα, γαστρεντερικές ενοχλήσεις, πονοκεφάλους, νευροδερματίτιδα, αφωνία και τραύλισμα. Να έχει διατροφικές διαταραχές. Να είναι χρήστης διαφόρων ουσιών ή αλκοόλ και να γίνεται αυτοκαταστροφικός και καταστροφικός για τους άλλους. Να έχει αυτοκτονικές ιδέες. Να χάνει τον έλεγχο του και να γίνεται επιθετικός λεκτικά ή σωματικά. Να αισθάνεται αδύναμος να αποδεχτεί την απώλεια αγαπημένου του προσώπου. Να μην μπορεί να βρει καμία ικανοποίηση στην ύπαρξη του. Και τέλος, μπορεί απλά και μόνο να θέλει να καλλιεργήσει και να βελτιώσει την προσωπική του ωρίμανση για δημιουργικότερο και πληρέστερο τρόπο ζωής.
Στόχοι της ψυχοθεραπείας
Κάποιοι από τους στόχους της ψυχοθεραπείας είναι: να μάθει ο θεραπευόμενος τις σκέψεις και τα συναισθήματα του σε ένα βαθύτερο επίπεδο, να αναγνωρίσει και να αποδεχτεί την εσωτερική του δύναμη. Να αρνηθεί να παίξει τον ρόλο του αδύνατου και να χρησιμοποιήσει αυτή τη δύναμη για να αλλάξει τον τρόπο της ζωής του. Να ξεκαθαρίσει τις δικές του αξίες, να έχει καθαρότερη προοπτική στα προβλήματα του και να δώσει απαντήσεις στις εσωτερικές του συγκρούσεις. Να τολμήσει να διερευνήσει τα προβλήματα του, να αντέξει την προσωρινή ανασφάλεια που μπορεί να του δημιουργήσει αυτή η διερεύνηση και να ανοίξει καινούργιες πόρτες που θα τον βοηθήσουν προς την ωρίμανση για λειτουργικότερο και πληρέστερο τρόπο ζωής. Να αποφεύγει να κατηγορεί το περιβάλλον του για την κατάσταση του και να αναγνωρίσει ότι ως ενήλικας είναι υπεύθυνος για τη συμπεριφορά και τις πράξεις του. Να ολοκληρωθεί σαν άτομο αφού πρώτα έχει έρθει αντιμέτωπος, έχει αναγνωρίσει, έχει επεξεργαστεί και έχει αποδεχτεί κομμάτια του εαυτού του υποτιμημένα και μη αποδεκτά που είχε αποκόψει λόγω ντροπής ή άλλων αρνητικών συναισθημάτων. Να μάθει ότι έχει και άλλες επιλογές. Να εμπιστευτεί τον εαυτό του, να πραγματοποιήσει αυτό που έχει επιλέξει και να αναλάβει τις συνέπειες των επιλογών του.
Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία
Από πολύ νωρίς έγινε κατανοητό στους θεραπευτές ότι ήταν δύσκολο να θεραπεύσουν το παιδί που είχε κάποιο πρόβλημα χωρίς την συμμετοχή της οικογένειας. Συνήθως, η δυσλειτουργία βρίσκεται στην οικογένεια και το πρόβλημα του παιδιού είναι το σύμπτωμα κάποιου ενδοοικογενειακού προβλήματος.
Η επικοινωνία παίζει σημαντικό ρόλο στην οικογένεια και ένας από τους στόχους της θεραπείας είναι να βελτιωθεί ο τρόπος που τα μέλη επικοινωνούν μεταξύ τους. Κάποιοι βασικοί κανόνες στην θεραπευτική συνάντηση είναι ότι όλοι επικοινωνούν ως αυτόνομα άτομα, όλοι λαμβάνουν μέρος στην συζήτηση και οι απόψεις τους ακούγονται με σεβασμό. Ο θεραπευτής εξασφαλίζει ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον ώστε τα μέλη της οικογένειας να μπορούν να εκφράσουν να επεξεργαστούν και να αντιμετωπίσουν επώδυνα συναισθήματα και εμπειρίες.
Σημαντικό ρόλο στην ισορροπία της οικογένειας έχουν οι κανόνες στους οποίους τα μέλη πρέπει να υπακούν. Κάποιοι κανόνες αντιπροσωπεύουν τις κοινωνικές αξίες που συμμερίζονται οι οικογένειες, όπως για παράδειγμα, τα κορίτσια να βοηθούν στις δουλειές του σπιτιού ενώ τα αγόρια να μην ασχολούνται με το σπίτι. Κάποιοι άλλοι κανόνες αντιπροσωπεύουν το σύστημα των αξιών των γονέων της συγκεκριμένης οικογένειας. Για παράδειγμα, μην ενοχλείς τον μπαμπά, ότι πρόβλημα έχεις να το λες στην μαμά. Αυτός ο κανόνας μπορεί να ίσχυε στις προηγούμενες γενιές όταν η κοινωνική δομή και οι ρόλοι των γονέων ήταν διαφορετικοί. Πολλοί από αυτούς τους κανόνες δεν είναι ξεκάθαροι και δεν μπορούν να ερμηνευτούν ή να εφαρμοστούν με συνέπεια στη σημερινή γενιά.
Ο θεραπευτής βοηθάει την οικογένεια να συζητήσει και να αναπροσαρμόσει οικογενειακούς δυσλειτουργικούς κανόνες. Ένα πρόβλημα που συνεχώς έρχεται στην επιφάνεια είναι η εφαρμογή των κανόνων που αφορούν την ηλικία. Για παράδειγμα, ένα παιδί που το Σαββατόβραδο πρέπει να επιστρέψει στο σπίτι μέχρι τις έξι το απόγευμα μπορεί λογικά να εφαρμοστεί σε ένα δωδεκάχρονο, αλλά σε καμία περίπτωση σε ένα δεκαοχτάχρονο. Η οικογενειακή θεραπεία ενδείκνυται σε περιπτώσεις όπου η οικογενειακή κρίση επηρεάζει όλα τα μέλη της οικογένειας όπως η ασυμφωνία σε θέματα γάμου και στο μεγάλωμα των παιδιών, οι οικογενειακές συγκρούσεις που αφορούν συστήματα αξιών και το χάσμα γενεών, ένας θάνατος οικογενειακού μέλους, η μετακίνηση μιας οικογένειας σε άλλη πόλη ή χώρα, και η απώλεια εργασίας που επηρεάζει την ισορροπία της οικογένειας. Στην οικογενειακή συνεδρία, μπορούν να συμμετέχουν και άτομα που εμπλέκονται άμεσα στην οικογένεια, όπως: γιαγιά, παππούς, ένας συγγενής, ένας φίλος, και άλλα σημαντικά άτομα στην οικογένεια.